Πρόληψη της παρενόχλησης

• Καθορίστε ξεκάθαρα όρια, όποτε αντιληφθείτε ότι μία συμπεριφορά συναδέλφου σάς ενοχλεί ή σάς κάνει να αισθάνεστε άβολα.
• Προσπαθήστε να έχετε μία όσο το δυνατόν ξεκάθαρη και πλήρη ενημέρωση για την ισχύουσα νομοθεσία σχετικά με τη παρενόχληση και τη σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας.
• Αποφύγετε να κάνετε εκφράσεις, σχόλια ή να συμμετέχετε σε συζητήσεις που μπορεί να στοχοποιούν το φύλο ή το σεξουαλικό προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου οποιουδήποτε συναδέλφου, προϊσταμένου κ.ά. στο χώρο εργασίας.
• Επιδιώξτε να συμμετέχετε γενικότερα σε δράσεις που έχουν σκοπό την καταπολέμηση των έμφυλων διακρίσεων, των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων οι οποίες είναι η βάση της παρενόχλησης των ατόμων, ιδίως των γυναικών και των ατόμων με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό πέραν του κυρίαρχου.
• Ζητήστε να μάθετε αν η εταιρεία ή ο οργανισμός στον οποίο εργάζεστε, εφαρμόζει πολιτικές ενάντια στην παρενόχληση ή στον εκφοβισμό και ζητήστε ένα αντίγραφο.

Aντιμετώπιση της παρενόχλησης

• Ενημερωθείτε για τα εργασιακά σας δικαιώματα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
• Αν βιώνετε εκφοβισμό, παρενόχληση ή σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας, μην αγνοήσετε και μην αποκρύψετε το περιστατικό.
• Εμπιστευτείτε τον εαυτό σας όσον αφορά την εκτίμηση που έχετε για τη συμπεριφορά του ατόμου που σας παρενοχλεί.
• Κρατήστε ημερομηνίες και χωροχρονικές συνθήκες σε ένα ημερολόγιο. Αν έχετε λάβει ηλεκτρονικά μηνύματα από το πρόσωπο που σας παρενοχλεί σεξουαλικά, είναι σημαντικό να τα κρατήσετε, καθώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αποδεικτικά στοιχεία.
• Προσπαθήστε να μην απομονώνεστε από τους υπόλοιπους συναδέλφους σας.
• Μιλήστε για το περιστατικό εκφοβισμού ή παρενόχλησης σε κάποιο έμπιστο πρόσωπο στο χώρο εργασίας εάν υπάρχει ή σε κάποιο φιλικό πρόσωπο εμπιστοσύνης.
• Πείτε ΟΧΙ σε συμπεριφορές και λόγια που σας δημιουργούν αμηχανία.
• Αντιμετωπίστε με ψυχραιμία και αποφασιστικότητα τη συμπεριφορά του ατόμου που σας παρενοχλεί και θέστε τα όρια σας ξεκάθαρα και αδιαπραγμάτευτα.
• Εκφράστε την αντίθεση σας για οποιαδήποτε μορφή εκφοβισμού ή παρενόχλησης δίνοντας έμφαση στη μη λεκτική και λεκτική επικοινωνία σας. Μιλήστε στο άτομο το οποίο σας παρενοχλεί, με μία στάση που δείχνει αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση για τον εαυτό σας (δηλαδή σοβαρή έκφραση, ξεκάθαρα λόγια με σταθερή φωνή, έντονη βλεμματική επαφή, κεφάλι ψηλά και με ώμους πίσω).
• Αναδείξτε το περιστατικό εκφοβισμού ή παρενόχλησης που δεχτήκατε, μέσα από τους καθημερινούς διαλόγους με τους συναδέλφους σας. Αυτό θα αποδυναμώσει το άτομο που σας παρενοχλεί, καθώς θα καταστήσει εμφανή την απαράδεκτη συμπεριφορά του σε όλους τους συναδέλφους.
• Κρατήστε καθαρά επαγγελματική σχέση με το άτομο από το οποίο δεχθήκατε εκφοβισμό ή οποιαδήποτε μορφή παρενόχλησης και αποφύγετε οποιαδήποτε οικειότητα μαζί του, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος το άτομο αυτό να παρερμηνεύσει τη συμπεριφορά σας.
• Να θυμάστε ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να δικαιολογήσετε τη συμπεριφορά του ατόμου που σας παρενοχλεί.
• ΜΗΝ κατηγορείτε τον εαυτό σας! Δεν ευθύνεστε εσείς για τη συμπεριφορά του δράστη, επομένως δεν χρειάζεται να νιώθετε ντροπή.
• Αναζητήστε υποστήριξη από το σωματείο εργαζομένων, στο οποίο ανήκετε ή στο Εργατικό Κέντρο της περιοχής.
• Φροντίστε τον εαυτό σας και τη ψυχική σας υγεία. Απευθυνθείτε σε μία υπηρεσία ψυχολογικής ή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, προκειμένου να σας βοηθήσει ο ειδικός να αποφορτιστείτε και να διαχειριστείτε το περιστατικό εκφοβισμού ή παρενόχλησης. Αν είστε γυναίκα, ζητήστε δωρεάν συμβουλές από το κέντρο συμβουλευτικής υποστήριξης γυναικών που βρίσκεται στην περιοχή σας.
• Τέλος, απευθυνθείτε στην αρμόδια εισαγγελική αρχή, στην αστυνομία ή στην τοπική επιθεώρηση εργασίας και υποβάλλετε γραπτή καταγγελία, όπου θα αναφέρετε με συγκεκριμένες χωροχρονικές συνθήκες ότι έχει συμβεί.

Μη διστάζεις… Έχεις δικαιώματα

Ανάλογα με την περίπτωση, μπορείτε να κάνετε τις παρακάτω ενέργειες κατόπιν συνεννόησης με το νομικό σας σύμβουλο:

• Να ασκήσετε αγωγή αποζημίωσης για υλική και ηθική βλάβη.
• Να κάνετε αναφορά στο Σ.ΕΠ.Ε. και στο Συνήγορο του Πολίτη για επιβολή διοικητικών κυρώσεων σε βάρος του εργοδότη σας.
• Να υποβάλετε μήνυση/έγκληση για παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης (βάσει του Ν. 3304/2005 και Ν. 3896/ 2010).
• Να υποβάλετε μήνυση για άλλα αδικήματα (π.χ. εξύβριση, συκοφαντική δυσφήμιση, κλπ.).
• Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις απόλυσης, μπορείτε να ασκήσετε αγωγή για την ακύρωση της καταγγελίας της σύμβασης καθώς και να ζητήσετε αποζημίωση λόγω εξαναγκασμού σας σε παραίτηση.
• Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου, μπορείτε να ασκήσετε αγωγή αποζημίωσης.

Θυμήσου

Εάν ο εργοδότης αντιληφθεί ότι συμβαίνει οποιαδήποτε μορφή βίας ή παρενόχλησης στο εργασιακό περιβάλλον και δεν λάβει τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να σταματήσει το φαινόμενο, τότε ο ίδιος θεωρείται συνένοχος.

Επίσης, οι συνάδελφοι που δε μετέχουν στη παρενόχληση, αλλά αδιαφορούν για το φαινόμενο που εξελίσσεται, θεωρούνται συνένοχοι.